Τρίτη 9 Νοεμβρίου 2010

ΘΕΩΡΙΕΣ "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ" ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Πως η "Θεωρία της Σχετικότητας" του Αϊνστάιν εφαρμόζεται στα οικονομικά


Η επίσκεψη εμπειρογνωμόνων της Τρόικας, για την χορήγηση της 3ης δόσης του δανείου, μπορεί να κρατήσει μερικές μέρες αλλά θα φαίνεται σαν μερικές εβδομάδες, όταν θα διαπραγματευτούν νέο πακέτο μέτρων...

Αντιθέτως

Μία αποκλιμάκωση των spreads, έστω και κατά 10 μ.β., μπορεί να κρατήσει για μερικές μέρες αλλά θα φαίνεται σαν μερικά λεπτά, όταν ανακοινωθεί η νέα βαθμολογία πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας (οπότε και ξανά προς την δόξα τραβούν!!!)...

Συμπέρασμα 

Όλα είναι σχετικά!!!

Δευτέρα 8 Νοεμβρίου 2010

ΟΝΕΙΡΟ ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΝΥΚΤΟΣ

"Το καλύτερο φρούριο που υπάρχει είναι να μην είναι κανείς μισητός στο λαό γιατί, ακόμα κι αν έχεις φρούρια, και ο λαός σε μισεί, αυτά δεν θα σε σώσουν." - Ν. Μακιαβέλι "Ο Ηγεμόνας" (1531)

Από την πρώτη φορά που ξεκίνησε το παρόν blog, βασικό μανιφέστο του αποτέλεσε η αντίληψη ότι θα σχολιάζονται μόνο θέματα που άπτονται οικονομικού ενδιαφέροντος ενώ παράλληλα θα έμενε έξω από πολιτικές θέσεις και καλούπια. Εντούτοις, το ενδιαφέρον που εμφάνισαν οι χθεσινές εκλογικές αναμετρήσεις, σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, έκαναν επιτακτική την εφαρμογή ενός συγγραφικού ελιγμού (αν και πρόσκαιρου) προς το κομμάτι της πολιτικής ανάλυσης. Τα εναρκτήρια στοιχεία θεωρώ πως ήταν κυρίως 2: πρώτον το επίπεδο της γενικής αποχής που έφτασε το 40% πανελλαδικά και δεύτερον τα τραγικά ποσοστά που συγκέντρωσαν τα 2 μεγάλα κόμματα. Αν και μία στατιστική ανάλυση με ποσοστά θα φαινόταν ελκυστική εδώ, η γενική ιδέα και εντύπωση του αποτελέσματος την καθιστά περιττή αν όχι βαρετή, μιας και τα νούμερα απλώς επιβεβαιώνουν κάτι το οποίο ήταν ήδη κοινό μυστικό προεκλογικά.

Όσο αφορά το επίπεδο της αποχής (παρόμοιας σε επίπεδο εθνικών εκλογών), εκπλήσσομαι όταν ακούω αρκετούς, φαινομενικά έγκριτους, δημοσιογράφους να μοιάζουν ξαφνιασμένοι με το 40%. Το εν λόγω νούμερο δεν αποτελεί και δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη στους διάφορους καναλοφάγους πολιτικούς αναλυτές - "φωστήρες" για τον απλούστατο λόγο ότι, στην Ελλάδα πλέον ο μέσος ψηφοφόρος δεν ψηφίζει (και για την ακρίβεια δεν ψήφιζε ποτέ) με βάση το καλό του δήμου ή της περιφέρειας αλλά ψηφίζει με τελείως κομματικά κριτήρια. Σαφώς ένα αποτέλεσμα της ασύστολης προπαγάνδας και επιμονής των μεγάλων κομμάτων να δίνουν χρώμα εξουσίας στην οποιοδήποτε θέση ή κοινωνικό λειτούργημα - αξίωμα. Οι Έλληνες στο έτος 2010, στην Ελλάδα του μνημονίου,στην χώρα οπού οι "ηγέτες" της θέτουν παράλογα και αδικαιολόγητα διλήμματα πρόωρων εκλογών, σε μια τέτοια Ελλάδα λοιπόν, καλούνται να διαλέξουν μεταξύ κάποιον δημάρχων - περιφερειαρχών που έχουν προσφέρει έργο, και πολιτικής στήριξης ή όχι του κυβερνητικού έργου. Όταν κάποιος μπαίνει στο δίλημμα: "να ψηφίσω τον δήμαρχο που αναβάθμισε τον δήμο μου αλλά υποστηρίζεται από την κυβερνώσα παράταξη - ή με την ψήφο αυτή θα δώσω και ψήφο εμπιστοσύνης σε μια κυβέρνηση που δεν ξέρει να ασκήσει ουσιαστική πολιτική;" και ειδικότερα από την στιγμή που γίνεται ό συσχετισμός από τα κόμματα, αν και λανθασμένα, της ψήφου εμπιστοσύνης στην τοπική αυτοδιοίκηση ως ψήφο στην κυβέρνηση, το αποτέλεσμα θα είναι η μέση οδός, δηλαδή η λύση της αποχής.

Η αποχή λοιπόν ήταν και στην ουσία η βασική συνιστώσα για την αποδυνάμωση των κομμάτων και την τραγική εικόνα που εμφάνισαν σε ποσοστά. Ενδεικτικά, τα 2 μεγάλα κόμματα του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ μαζί σαν άθροισμα συγκέντρωναν μέχρι χθες βράδυ μόλις το 38,9% του εκλογικού σώματος. Αποτέλεσμα που μεταφράζεται ως, καταψήφιση του γενικότερου πολιτικού σκηνικού και παράλληλα την αποστροφή από το κέντρο του δικομματισμού και την επιλογή άλλων πολιτικών ιδεών. Ίσως αυτές οι εκλογές να χαράξουν και ένα καινούργιο δρόμο πολιτικής μιας και πλέον η θεωρία που ήθελε 2 αντίπαλα κόμματα να κερδίζουν τις εκλογές με το να κερδίζουν τον μέσο ψηφοφόρο, καταρρίπτεται.  Φυσικά τα 2 μεγάλα κόμματα, συνεχίζουν να ζουν σε ένα εκλογικό όνειρο και σε μια ουτοπία όπου ο καθένας ερμηνεύει και διαφορετικά το αποτέλεσμα. Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος παραδέχεται ότι έχει εισπράξει το μήνυμα αλλά κάθε φορά η ψήφος των πολιτών διαψεύδει. Τα εν λόγω ποσοστά θα ήταν, ενδεχομένως ακόμα χειρότερα εάν δεν υπήρχε και κάποιος βαθμός πόλωσης από τις αντίπαλες πλευρές και το πιο σημαντικό ακόμα, το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι σε ύφεση, μια δήλωση από μεριάς πολιτών καταψήφισης του συνολικού κυβερνητικού έργου σίγουρα θα οδηγούσε σε ύφεση πολιτικής και ενδεχομένως σε επαναφορά συζητήσεων σχετικά με αναδιάρθρωση του χρέους.

Σε τελική ανάλυση, μπορεί ο Παπανδρέου να βγαίνει νικητής στα σημεία και κυρίως εξαιτίας του παράλογου διλήμματος (ίσως και εκβιασμού) που έθεσε στην χώρα, αλλά σίγουρα η μείωση της ψαλίδας στις 2% μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ όπως επίσης και το 40% αποχής, δηλώνουν παράλληλα ότι  το πολιτικό σκηνικό αλλάζει και μάλιστα ριζικά. Ο μέσος ψηφοφόρος πλέον δεν δίνει ψήφο αυθαίρετα στο αντίπαλο κόμμα προκειμένου να δείξει προς το κυβερνών διαμαρτυρία, άλλα αρχίζει και βλέπει προς άλλες εναλλακτικές πολιτικές δυνάμεις ή απέχει εντελώς από την διαδικασία. Και με τις 2 στρατηγικές ο μέσος ψηφοφόρος έχει ήδη καταφέρει ένα καίριο πλήγμα προς τον δικομματισμό και αρχίζει να δημιουργεί μια ιδέα δημοκρατίας πλατωνικών βάσεων και όχι ολιγαρχικών. Ας το καταλάβουν λοιπόν αυτό τα 2 μεγάλα κόμματα και ας βγουν από τον λήθαργο και την νιρβάνα που προσφέρει η εξουσία, ας καταλάβουν πως οι συντριπτικές εκλογικές νίκες και οι περίοδοι των μεγάλων υποσχέσεων έχουν παρέλθει και πως αυτές οι εποχές αποτελούν πλέον...  όνειρο εκλογικής νυκτός.

Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2010

"ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΣ" ΠΟΛΕΜΟΣ & "ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ" ΕΙΡΗΝΗ

"Η αγορά ομολόγων από τη Fed δεν θα λύσει τα προβλήματα των ΗΠΑ. Ήδη έχουν ρίξει αμέτρητα λεφτά στην οικονομία (και) τα αποτελέσματα είναι ασήμαντα" - Σόιμπλε Υπουργός Οικονομικών Γερμανίας (σχετικά με το Πρόγραμμα Νομισματικής χαλάρωσης της Fed) - συνέντευξη στο γερμανικό κανάλι ZDF - Εφημ. Ναυτεμπορική

Κάποτε οι λαοί ανα τον κόσμο επιδίδονταν σε διάφορα είδη πολέμων προκειμένου να διασφαλίσουν την κυριαρχία τους. Άλλοτε η αιτία ήταν μια γυναίκα (Τρωικός Πόλεμος), άλλοτε θρησκευτικές ελευθερίες (Τριακονταετής Πόλεμος), άλλοτε ιμπεριαλιστικές εμμονές (1ος & 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος) και άλλοτε για λόγους ανεξαρτησίας (Αμερικανική Ανεξαρτησία). Στον 21ο αιώνα ένα νέο είδος πολέμου γεννιέται, ένα είδος του οποίου οι νίκες ή ήττες δεν πραγματοποιούνται στα πεδία των μαχών αλλά μέσα σε χρηματιστήρια - αρένες και σε συνόδους κορυφής. Σαν άλλοι αρχιστράτηγοι, οι τραπεζίτες μαζί με μεγαλοεπενδυτές και υπουργούς οικονομικών, καθένας με ατομική ατζέντα, αντιμάχονται μεταξύ τους για την επικράτηση ενός κυρίαρχου παγκόσμιου οικονομικού μοντέλου, με κύρια όπλα πάντα τα spreads και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. 

Φυσικά όλα αυτά μοιάζουν πολύ ρομαντικά και ξεπερασμένα, σαν ένα κομμάτι από κάποιο επικό μυθιστόρημα του Τολστόι, όμως πέρα για πέρα αληθινά. Όταν στις αρχές του 2010 όλη η Ευρώπη και το ΕΥΡΩ βρισκόταν στο χείλος μιας δημοσιονομικής κρίσης (εφάμιλλης της Αμερικανικής του 2008), λόγω της Ελλάδας, όλοι μιλούσαν για ένα πόλεμο κρυφό από τα γνωστά - άγνωστα hegde funds που είχε σαν σκοπό την έντονη κερδοσκοπία και την αποδυνάμωση του ΕΥΡΩ. Με την παρέμβαση και του IMF στην περίπτωση της Ελλάδας, τουλάχιστον για ένα 5μηνο, η Ευρώπη εισήλθε σε μια φάση δημοσιονομικής ειρήνης η οποία και συνοδεύτηκε από θετικά αποτελέσματα τριμήνου για τις βιομηχανίες της Γερμανίας, την ανάκαμψη του ΕΥΡΩ και την αποκλιμάκωση των ελληνικών spreads μέχρι και στο επίπεδο των 665 μ.β.. Ακόμα και ο πανευρωπαϊκός χρηματιστηριακός δείκτης FTSEurofirst 300 ανέκαμψε ελαφρά καλύπτοντας την χασούρα του 11% της αξίας του που είχε χάσει από την αρχή του 10'. Φυσικά όπως η ιστορία έχει διδάξει και στο παρελθόν, όλα αυτά θα ήταν εύθραυστα και πολύ σύντομα τα λόγια των διαφόρων Κασσάνδρων θα επιβεβαιώνονταν.

Η αρχή έγινε και πάλι από την Ελλάδα. Στα τέλη του του 2ου τετραμήνου και λίγο πριν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα για την οικονομία, η φήμη ότι ο στόχος για τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού υστερούν κατά 2,3 δις. αρχίζει και έχει ξανά αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικονομία και στην Ευρώπη, καθώς τα επισφαλή και πάλι ελληνικά γραμμάτια σφίγγουν περισσότερο την στρόφιγγα χρηματοδότησης ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από τις τράπεζες της ευρωζώνης. Το αποκορύφωμα θα έρθει, φυσικά, με την έκθεση της Eurostat που κάνει λόγω για αναθεώρηση του ελλείμματος του 09' προς τα πάνω, περίπου στο 14 - 15%. Αν και η υπογραφή των μνημονίων συνεργασίας και επενδύσεων με Κίνα και Ντουμπάι είχαν σαν σκοπό να αντισταθμίσουν την εν λόγω αρνητικότητα, το πράγμα χειροτέρευσε καθώς πλέον η κρίση χρέους εξαπλώνεται και σε αλλά ελλειμματικά κράτη όπως Ισπανία και Πορτογαλία ενώ τα spreads των 10ετών ομολόγων κλιμακώνονται (έχουν φτάσει αισίως τις 923,15 μ.β. - 16:15 μ.μ.).

Πλέον μπαίνει στα σκαριά το σενάριο για την ίδρυση ενός παγκόσμιου μοντέλου οικονομικής σταθερότητας στα πρότυπα του παλαιού Bretton Woods. Επειδή όμως το εν λόγω σύστημα προϋποθέτει την ύπαρξη ενός ενιαίου νομίσματος αναφοράς, στην παρούσα φάση της ύφεσης κανένα κράτος δεν είναι διατεθειμένο να ανατιμήσει το νόμισμά του καθώς έτσι θα χάσει σε ανταγωνιστικότητα. Όλοι είδαμε το παράδειγμα της Κεντρικής τράπεζας της Ιαπωνίας που επενέβη  στην αγορά συναλλάγματος για να ανακόψει την ανατίμηση του γιεν καθώς και την επιμονή της Κίνας να αγοράζει σε μεγάλες ποσότητες αμερικανικά ομόλογα για να κρατήσει το δολάριο σε υψηλά επίπεδα και το γιουάν σε χαμηλά. Η Αμερική από την άλλη, γνωρίζοντας πολύ καλά το παιχνίδι του καπιταλισμού, μέσω της Fed προχώρησε σήμερα σε ένεση ρευστότητας ύψους 600 εκατ. συνεχίζοντας έτσι την νομισματική της χαλάρωση και αναγκάζοντας σε νέο ράλι ανατιμήσεων το ΕΥΡΩ. Και φυσικά ο πόλεμος, νομισματικός αυτή την φορά, μόλις έχει αρχίσει...

Το ζητούμενο στην προσεχή σύνοδο των G20, εκτιμώ, πως θα είναι κατά κύριο λόγο η εύρεση μιας δημοσιονομικής ειρήνης καθώς η Ευρώπη και συγκεκριμένα η ΕΚΤ όσο είναι προσηλωμένη στην κάλυψη των εγγυήσεων των ελληνικών ομολόγων και την διατήρηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων στο 1% έχει χάσει το παιχνίδι της επεκτατικής νομισματικής και πλέον το βάρος πέφτει στην δημοσιονομική πολιτική των περικοπών δημοσίων δαπανών και την κλιμάκωση φορολογικών μέτρων. Άλλωστε, η επίτευξη μιας δημοσιονομικής ειρήνης στην Ευρώπη θα φέρει την απαιτούμενη ανάκαμψη στο εσωτερικό της ευρωζώνης και έπειτα την μετατροπή του ΕΥΡΩ σε νόμισμα σταθερό και δυνατό. Όπως έχει δηλώσει και στο παρελθόν ο νομπελίστας οικονομολόγος Μίλτον Φρίντμαν, ένα δυνατό νόμισμα φανερώνει μια πολιτική συνοχή και σταθερότητα για το κράτος που εκπροσωπεί και συνεπώς θα δώσει το ισχυρότερο κίνητρο για τους επενδυτές στο να επενδύσουν επάνω του. Διότι στην τελική η οικονομία δεν είναι εξισώσεις και τεχνικές αναλύσεις αντιθέτως είναι καθαρά ψυχολογία και τακτική διπλωματία.

Προβολές σελίδας