ΗΜΕΡΑ ΕΥΡΩ-ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΩΝ

"Στόχος είναι και πιστεύουμε ότι θα συνεχίσουμε να δανειζόμαστε απρόσκοπτα από τις αγορές. Το μήνυμα σήμερα είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το σύνολο των χωρών έχει, ήδη, αναγνωρίσει τις προσπάθειες που κάνει η χώρα, ιδιαίτερα μετά από τα αποτελέσματα εκτέλεσης του Προϋπολογισμού για το πρώτο τρίμηνο του 2010"

Απόσπασμα απο δηλώσεις του Υπουργού Οικονομίας κου Παπακωνσταντινου στις 11/04/2010 (πηγή Εφημερίδα "Καθημερινή")

Σε ημέρα γιορτής για το πρώτο βήμα διάσωσης του ΕΥΡΩ, μέσω της αντιμετώπισης της κρίσης της Ελλάδος, τείνει να γίνει η σημερινή. Ύστερα και από την τηλεδιάσκεψη που είχαν οι Υπουργοί Οικονομικών των χωρών της ευρωζώνης και μέλη του Eurogroup, συμφώνησαν, εν τέλει, σε ένα ενιαίο σχέδιο χρηματοδότησης του ελληνικού χρέους. Το σχέδιο μεταξύ άλλων προβλέπει την παροχή 3ετούς δανείου στην Ελλάδα ύψους 30 δισ. ευρώ με επιτόκιο 5%, σταθερό για τον 1ο χρόνο, ενώ τα ποσά που θα χορηγηθούν τα επόμενα χρόνια θα εξαρτηθούν με βάση το τότε υπάρχον οικονομικό τοπίο. Ενδεικτικά, στο δάνειο θα συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη της ευρωζώνης και το ύψος παροχής της κάθε χώρας θα καθορίζεται από την συμμετοχή της ως κεφάλαιο στην ΕΚΤ. Φυσικά αν αναλογιστούμε ότι το κριτήριο αυτό έχει να κάνει με το ύψος του ΑΕΠ της εκάστοτε χώρας τότε αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του δανείου θα είναι από την Γερμανία. Συμπληρωματικά στα παραπάνω, το ποσό του τελικού δανεισμού θα συμπληρωθεί με την προσθήκη 15 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ (με επιτόκιο περίπου 2,8%), ως μέρος της αρχικής συμφωνίας του σχεδίου σταθερότητας και το οποίο όριζε σαν ποσοστό συμμετοχής στον δανεισμό της Ελλάδας, 2/3 από την ευρωζώνη και 1/3 από το ΔΝΤ.

Σε κατάσταση αναμονής μέχρι και αύριο μπαίνουμε πλέον μέχρι να δούμε και τις οριστικές γραμμές του συγκεκριμένου συμφώνου αλλά να δούμε και την αντίδραση των αγορών. Μέχρι στιγμής το μόνο πράγμα που ακούγεται σαν feedback από την ανακοίνωση αυτή, είναι κυρίως ευχαριστίες και καλά λόγια από μεριάς υπουργών και του Προέδρου της Κομισιόν για τον αποτελεσματικό συντονισμό στην λήψη της, εν λόγω, απόφασης. Σε αυτό το σημείο θα τολμήσω να κάνω μία πρόβλεψη... ενδεχομένως και εάν και εφόσον το επιλέξει η Ελλάδα, να γίνει μέσα στον χρόνο ενεργοποίηση του 3ετούς αυτού δανείου και έτσι να μπορέσει η χώρα μας να δανειστεί για να καλύψει της ταμειακές της ανάγκες.  Οι πιστωτές μας θα καθησυχαστούν, τα spreads και τα CDS spreads θα υποχωρήσουν, το ΕΥΡΩ θα ανακάμψει και η Ελλάδα για άλλη μια χρονιά θα βγει καθαρή. Στον δεύτερο χρόνο φήμες θα ξανά οργιάσουν ότι το χρέος δεν μειώνεται απλά ανακυκλώνεται και ενδεχομένως να διογκώνεται με αποτέλεσμα και πάλι οι πιστωτές να ανησυχούν, τα spreads να εκτινάσσονται και πάλι στα ύψη και το ΕΥΡΩ να μπαίνει και πάλι σε τροχιά αμφισβήτησης. Και να εξηγήσω το γιατί...

Ο δανεισμός θα γίνει σε επιτόκιο 5% το οποίο, όλως τυχαίως..., απέχει μόλις 1,23 ποσοστιαίες μονάδες απο το επιτόκιο που επικρατούσε σε ελληνικούς ομολογιακούς τίτλους πριν από 1,5 μήνα δηλ. 6,23% και το οποίο οι περισσότεροι κυβερνητικοί και οικονομικοί παράγοντες το θεωρούσαν σκέτη τοκογλυφία. Συνεπώς δεν πρόκειται για δανεισμό με ευνοϊκότερους όρους μιας και το κόστος δεν έχει μεταβληθεί σημαντικά. Επίσης το γεγονός ότι με παρόν πακέτο μέτρων που έχει επιβάλει η Κομισιόν δεν υπάρχουν σημάδια ουσιαστικής ανάπτυξης τουλάχιστον για τα επόμενα 3 χρόνια, σημαίνει ότι δανειζόμαστε, με υψηλό και πάλι κόστος, ενώ στην ουσία δεν μπορούμε να παράγουμε με αποτέλεσμα να μεγαλώνουν τα ελλείμματα και έτσι να διογκώνεται και το χρέος μακροπρόθεσμα. Αυτό θα δημιουργήσει δυσμενέστερες συνθήκες στο ελληνικό οικονομικό τοπίο και εν τέλη, εάν τηρηθεί πιστά η συμφωνία για τα μελλοντικά ποσά δανεισμού, θα αυξήσει το επιτόκιο τουλάχιστον κατά 2%. Από την άλλη έχουμε το ΔΝΤ που δίνει δάνειο 15 δισ. ευρώ με 2,8% επιτόκιο για 3 χρόνια. Αυτό είναι αρκετά δελεαστικό (και πιο γρήγορο σε διαδικασίες) αλλά και εδώ απαιτούνται θυσίες. Αν όχι σε μισθολογικά θέματα, σε θέματα όμως με το ασφαλιστικό και τις συντάξεις σίγουρα θα έχουμε αναπροσαρμογές μεγάλες και το σίγουρο είναι ότι το ΔΝΤ θα έρθει με συγκεκριμένη ατζέντα. Όπως και να 'χει το ζήτημα και πάλι η Ελλάδα έχει εγκλωβιστεί σε ένα δίχτυ βαθειάς νομισματικής και τελικώς δημοσιονομικής εξάρτησης από το εξωτερικό.

Εν κατακλείδι, ποια θα μπορούσε να ήταν η λύση; Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την γνώμη μου, δεν υφίσταται καμία άριστη λύση. Το σίγουρο είναι ότι και οι 2 περιπτώσεις , Ε.Ε. και ΔΝΤ, κρύβουν παγίδες και θα πρέπει να αποτελέσουν μόνο λύσεις έσχατης ανάγκης. Πρέπει σίγουρα η Ελλάδα και η κυβέρνηση να μπορέσει έστω και τώρα να δημιουργήσει έδαφος για, έστω και απειροελάχιστη, ανάπτυξη και να θέσει σαν στόχο να καλύψει πρώτα το έλλειμμα και μετά το χρέος της. Μια χώρα που δεν παράγει τίποτα και δεν καλύπτει τα ελλείμματα της ενώ, συγχρόνως, δανείζεται με υψηλό επιτόκιο το μόνο που καταφέρνει είναι να καλύψει μέρος του παλαιού χρέους και να το αντικαθιστά με ένα άλλο  υψηλότερο (απόρροια του υψηλότερου επιτοκίου). Άρα ας εκμεταλλευτούμε την συμφωνία αυτή αλλά με όρους δημοσίων σχέσεων (να εκμεταλλευτούμε τον απόηχο της συμφωνίας) έτσι ώστε να πετύχουμε χαμηλότερα επίπεδα spreads για τον επόμενο μήνα, αλλά και παράλληλα να δημιουργήσουμε και το κατάλληλο έδαφος για ανάπτυξη έτσι ώστε να μετατρέψουμε τον δανεισμό σε αποτελεσματικό μέτρο για την κάλυψη του χρέους και τον δραστικό περιορισμό των ελλειμμάτων. Η σημερινή μέρα είναι μια μέρα καθαρά ευρώ-ευχαριστιών όπου όλα τα κράτη μέλη έκατσαν μαζί σε ένα τραπέζι και συνέβαλαν προκειμένου να σωθεί, έστω και προσωρινά, το ενιαίο νόμισμα. Ας ελπίσουμε ότι και η Ελλάδα θα μπορέσει επιτέλους να διαχειριστεί έξυπνα το όπλο για τον δανεισμό της που αυτήν την φορά εμφανίζεται γεμάτο. 

(Πηγή εικόνων "Καθημερινή")